Pierwsza pomoc u psa
Podobnie jak i ludzie, również czworonogi mogą ulec nieszczęśliwemu wypadkowi. Choć właściciele starają się zapewnić swoim ukochanym czworonogom jak najlepszą opiekę, nie zawsze mogą uchronić je przed konsekwencjami losowych zdarzeń. Jeśli już znajdziemy się w kryzysowej sytuacji, kluczowy jest czas oraz wiedza opiekuna. Zanim otrzymamy fachową pomoc lekarza weterynarii, powinniśmy sami udzielić pomocy poszkodowanemu czworonogowi. Aby to jednak zrobić, musimy wiedzieć jak wygląda pierwsza pomoc u psa i jak zachować się w przypadku krwotoku lub złamania. W pierwszej części naszego artykułu dowiecie się jakie objawy i zachowania psa powinny was zaniepokoić. W następnej przeczytacie również o tym jak reagować w nagłych sytuacjach i przy konkretnych obrażeniach.
Pierwsza pomoc u psa
GDZIE JEST WŁAŚCICIEL?
Jeśli zobaczymy samotnie biegającego czworonoga, rozejrzyjmy się i obserwujmy go przez chwilę, aby zobaczyć, czy nie jest pod opieką właściciela, od którego zbytnio się oddalił. Jeśli stwierdzimy, że przez dłuższy czas pies biega sam, jest zdezorientowany i przestraszony, najprawdopodobniej potrzebuje naszej pomocy.
PROFILAKTYKA
Jak mówi znane przysłowie „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Chociaż to bardzo znane powiedzenie, wielu właścicieli często zapomina o tym, jak ważną rolę w opiece nad psem pełni profilaktyka zdrowotna. Wielu kryzysowych sytuacji można uniknąć stosując rutynowe kontrole stanu zdrowia naszego pupila. Nie zapominajmy również o systematycznym szczepieniu, odrobaczaniu i zabezpieczaniu czworonoga przeciw kleszczom. Dzięki okresowym wizytom u weterynarza, możemy zmniejszyć prawdopodobieństwo zachorowania naszego psyjaciela na wiele niebezpiecznych chorób, tj. parwowiroza, babeszjoza czy glistnica. O ile nie zawsze możemy uchronić naszego psa przed losowymi sytuacjami, warto pamiętać o profilaktyce weterynaryjnej, która pozwoli nam zadać o zdrowie naszego czworonożnego przyjaciela najlepiej, jak to tylko możliwe.
APTECZKA DLA PSA
Na pewno macie w swoim domu i samochodzie prowizoryczne apteczki, które w razie nagłego wypadku umożliwią Wam zdezynfekowanie, oczyszczenie i zabezpieczenie ran i skaleczeń. Nie powinno więc dziwić, że w razie nagłej kontuzji, podobnej pomocy może potrzebować nasz pies. To właśnie dlatego warto mieć w swoim domu apteczkę dedykowaną potrzebom pupila. W tekście dotyczącym wakacji z psem (link tu wstaw) pisaliśmy już o tym, jak ważne jest znalezienie całodobowej lecznicy weterynaryjnej oraz zapisanie kontaktu do lekarza na kartce. Podobną notatkę warto wsadzić do apteczki naszego czworonoga, którą trzymamy w domu. Poszukajmy kilku najbliższych gabinetów oraz przynajmniej dwóch lecznic działających przez całą dobę. Następnie zadzwońmy do placówek i zorientujmy się, czy w razie nagłej sytuacji możliwa byłaby wizyta domowa. Gdy uzyskamy wszystkie interesujące nas informacje, zapiszmy kontakt do gabinetów na kartce, którą wsadzimy do apteczki. Dzięki temu podczas stresującej sytuacji nie będziemy musieli niczego szukać. Poza tym w psim zestawie pierwszej pomocy powinny znaleźć się materiały opatrunkowe (tj. jałowe gazy i gaziki różnych rozmiarów, chusta trójkątna, bandaż samoprzylepny, bandaż elastyczny, opaska uciskowa), termometr z giętką końcówką, roztwór antyseptyczny do przemywania ran, sól fizjologiczna, pinceta, nożyczki z zaokrąglonymi ostrzami, czysty ręcznik, leki antyhistaminowe (po wcześniejszej rozmowie z weterynarzem), lek przeciwbiegunkowy (również po konsultacji z weterynarzem), wazelina, rękawiczki jednorazowe oraz kaganiec, który zapobiegnie atakom ze strony obolałego i zestresowanego pupila.
PIERWSZE OBJAWY
Szybka ze strony opiekuna może być kluczowa w walce o życie i zdrowie naszego pupila. Jakie zachowanie psa powinno nas zaniepokoić? Ciężko odpowiedzieć na to pytanie jednoznacznie. Sami najlepiej znamy naszego psyjaciela i każde odstępstwo od normy lub dziwne zachowanie powinno zwrócić naszą uwagę. Gdy pies jest osowiały, osłabiony, nie ma ochoty na zabawę oraz brak mu apetytu, wymiotuje lub ma biegunkę, należy reagować.
GORĄCZKA U PSA
W pierwszej kolejności warto sprawdzić temperaturę ciała naszego pupila. Ciepłota ciała zdrowego, dorosłego psa oscyluje między 37,5°C i 39°C. Może być ona wyższa po intensywnej zabawie lub wysiłku fizycznym oraz w przypadku szczeniąt. Temperatura poniżej 37°C oznacza wychłodzenie organizmu, 39,1°C-39,3°C stan podgorączkowy, 39,4°C oraz wyżej równoznaczne jest z gorączką. Ponieważ ciepłota ciała to sprawa dość indywidulana i zależy od wieku, wielkości, owłosienia i ilości tkanki tłuszczowej naszego psa, warto przez jakiś czas mierzyć jego temperaturę w stanie spoczynku, aby wiedzieć jaka wartość na termometrze powinna nas zaniepokoić. Jak więc to zrobić? Końcówkę termometru elektrycznego natłuśćmy wazeliną, unieśmy ogon pupila i sprawnym, płynnym i delikatnym ruchem wprowadźmy końcówkę urządzenia do odbytu. W razie problemów możemy poprosić o pomoc drugą osobę, która unieruchomi czworonoga tak, aby nie usiadł w trakcie pomiaru. Po odczytaniu wyniku należy pamiętać o przetarciu i odkażeniu termometru.
BŁONY ŚLUZOWE
Kolejną rzeczą, którą należy sprawdzić są błony śluzowe psa. Najłatwiejszym sposobem jest delikatne odwinięcie wargi psa tak, aby ukazały się nam jego dziąsła. Warto przez kilka dni regularnie oglądać naszego pupila, aby wiedzieć, jaki kolor mają one na co dzień. Dzięki temu będziemy wiedzieć, kiedy stan naszego czworonoga wymaga szybkiej wizyty u lekarza weterynarii. Jeśli błony śluzowe są blade, sine lub suche, ich stan powinien nas zaniepokoić.
PRZYTOMNOŚĆ
Następnie warto również zobaczyć, na ile świadomy jest nasz pupil. Zawołajmy go, aby sprawdzić, czy reaguje na bodźce dźwiękowe. Kiedy już przybiegnie do nas lub odwróci się w naszym kierunku, przesuńmy jego zabawką w prawo i w lewo. Dzięki temu będziemy wiedzieli, czy reaguje również na bodźce wzrokowe. W ostatnim kroku należy sprawdzić również czucie. Zobaczmy, czy po lekkim ukłuciu lub uszczypnięciu pies zabierze łapkę.
Jak natomiast reagować w przypadku wypadków i nagłych urazów oraz jak przeprowadzić resuscytację psa? W tej części dowiecie się jak wygląda pierwsza pomoc u psa, aby umieć pomóc naszemu czworonogowi w nagłej sytuacji.
KRWOTOK
Opatrywanie rany zależy od tego, jak mocno krwawi zranione miejsce. Krew naturalnie oczyszcza skaleczenie, dlatego jeśli rozcięta skóra krwawi bardzo mocno, nie próbujmy dezynfekować rany płynem, ponieważ mogłoby to jedynie zwiększyć utratę krwi. W takiej sytuacji przyłóżmy jałową gazę do zranionego miejsca i mocno uciskajmy. Możemy też opatrzyć ranę gazą i bandażem samoprzylepnym oraz założyć opaskę uciskową powyżej rany, w odległości o szerokości dłoni. Opaska może pozostać na kończynie ok. 2 godziny, jednak w podobnej sytuacji należy udać się jak najszybciej do najbliższego gabinetu weterynaryjnego. Jeśli rana nie krwawi mocno, wystarczy ją zdezynfekować oraz opatrzyć przy użyciu jałowej gazy i bandaża samoprzylepnego.
URZĄDLENIE
Gdy na zewnątrz robi się ciepło, nie tylko ludzie i czworonogi korzystają z pięknej pogody. Letnie miesiące to także okres największej aktywności owadów, również tych, których użądlenia mogą doprowadzić nawet do wstrząsu anafilaktycznego. Jeśli nasz pupil padł ofiarą rozsierdzonej pszczoły lub osy, upewnijmy się, że w ranie nie znajduje się żądło oraz w razie konieczność wyjmijmy je przy pomocy pincety. Potem zdezynfekujmy ranę i bacznie obserwujmy naszego psyjaciela. Jeśli zaobserwujemy u niego reakcję alergiczną (obrzęk, świąd, zaczerwienienie skóry), czym prędzej udajmy się do lekarza weterynarii.
ZŁAMANIE KOŃCZYNY
Postępowanie ze złamaniem również zależy od typu urazu. Jeżeli złamanie jest otwarte (kość przebiła skórę), dezynfekujemy ranę, zakładamy opatrunek oraz unieruchamiamy kończynę. Jeśli złamanie jest zamknięte, wystarczy jedynie unieruchomić łapę. Ważne jest, aby w obu przypadkach niezwłocznie udać się do weterynarza, który fachowo opatrzy uraz i rozpocznie leczenie.
UDAR CIEPLNY
Podobnie jak ludzie, również i psy mogą cierpieć z powodu przegrzania organizmu. W niektórych przypadkach efektem upałów może być nawet udar cieplny. Jeśli w trakcie upalnego dnia nasz pies zieje i w końcu traci przytomność, należy niezwłocznie przenieść go w zacienione, chłodne miejsce oraz obłożyć głowę i kark chłodnymi okładami. Pod żadnym pozorem nie należy poić psa wodą na siłę, ponieważ może to doprowadzić nawet do utopienia. Udar cieplny powoduje również niedotlenienie mózgu i nieodwracalne obumieranie komórek, dlatego należy jak najszybciej przetransportować pupila do najbliższej kliniki.
RESUSCYTACJA
Gdy krążenie zatrzymuje się, a nasz pies przestaje oddychać, konieczna jest reanimacja. W takiej sytuacji należy ułożyć czworonoga na boku na płaskim podłożu i udrożnić jego drogi oddechowe. Po pierwsze sprawdźmy, czy w jego gardle nie zalega jakiś przedmiot lub wymiociny, które uniemożliwiają zaczerpnięcie oddechu. Jeśli tak, usuńmy obce ciało i unieśmy podbródek rozciągając szyję, aby ułatwić przepływ powietrza. Następnie należy pociągnąć za język w celu pobudzenia ośrodka oddechowego. Zamknij pysk zwierzęcia i wykonaj dwa głębokie wdechy przez nos. Pamiętaj, że objętość płuc małych psów jest dużo mniejsza niż pojemność płuc ludzkich, dlatego należy dostosować ilość wdmuchiwanego powietrza, aby nie uszkodzić organów. Właściwy wdech powinien unieść klatkę piersiową. Następnie przechodzimy do uciskania klatki piersiowej – 30 uciśnięć w najwyższym punkcie klatki (tam, gdzie żebra wystają najbardziej). Reanimację należy kontynuować do momentu przywrócenia funkcji życiowych, lub do przyjazdu lekarza weterynarii na miejsce zdarzenia.
Choć każdy właściciel próbuje zadbać o swojego czworonożnego przyjaciela najlepiej, jak tylko potrafi, nie zawsze jesteśmy w stanie uchronić naszych pupili przed wypadkami i chorobami. Ważna jest więc profilaktyka weterynaryjna oraz szybka reakcja w sytuacji, gdy zauważymy niepokojące objawy. Jeśli nasz pies nie ma apetytu, jest osowiały i zachowuje się inaczej niż zwykle, warto w pierwszej kolejności sprawdzić jego temperaturę, błony śluzowe i reakcje na bodźce. Jeśli w zanadrzu trzymać będziemy skompletowaną apteczkę oraz kontakt do najbliższych klinik, w kryzysowej sytuacji szybko pomożemy naszemu cierpiącemu psyjacielowi. Pies to dla wielu opiekunów członek rodziny, dlatego chcą, aby ich pupil cieszył się dobrym zdrowiem jak najdłużej. To właśnie dlatego warto znać objawy, które powinny nas zaniepokoić oraz wiedzieć jak reagować w danej sytuacji, aby nasz pupil szybko wrócił do zdrowia. Gdy prowadzimy aktywny tryb życia, dużo podróżujemy i uprawiamy sport, a nasz pupil jest częścią treningów i wycieczek, czasem ciężko jest uniknąć urazów. W razie nagłego wypadku najważniejsze jest, aby wiedzieć jak pomóc zwierzęciu i mieć przy sobie wszystkie niezbędne do tego narzędzia. Chociaż nie uchronimy naszego czworonożnego przyjaciela przed losowymi zdarzeniami, dzięki profilaktyce weterynaryjnej możemy zapobiec rozwojowi wielu powszechnych chorób. Każdy właściciel chce, aby jego psyjaciel cieszył się dobrym zdrowiem jak najdłużej, dlatego w kryzysowej sytuacji najważniejsza jest wiedza i szybka reakcja opiekuna. Jeśli przygotujemy się na różne potencjalne kontuzje, będziemy mieć pewność, że w odpowiednim momencie będziemy w stanie pomóc naszemu pupilowi. Dzięki temu szybciej wróci do zdrowia, a my będziemy mogli kontynuować wspólne przygodny z naszym czworonożnym przyjacielem.
ŁAPA!